Page 9 - Biologia na czasie. Maturalne karty pracy

SKORZYSTAJ
Z PODRĘCZNIKA
Zadanie 1. Temat 1.1.
„Już będąc w macicy, niemowlęta mogą rozróżnić głośne dźwięki i rozmowę. Są nawet zdolne
do odróżniania głosu matki i obcej kobiety. Jednak pod względem uczenia się na etapie roz-
woju embrionalnego prym wiodą ptaki. Jak niedawno doniesiono [...], niektóre z ptasich matek 1. Badania przyrodnicze
mogą uczyć swoje młode śpiewu jeszcze przed ich wykluciem. W konsekwencji nowo narodzone
pisklęta mogą naśladować śpiew matki już w ciągu kilku dni po przyjściu na świat. Taki rodzaj
edukacji po raz pierwszy zaobserwowała w 2012 roku wraz ze swoimi współpracownikami Sonia
Kleindorfer, biolog z Flinders University w południowej Australii. Samice australijskich chwostek
szafirowych podczas wysiadywania jaj nieustannie śpiewały jedną piosenkę. Po wykluciu młode
zaczęły powtarzać tę melodię, wykorzystując jako typowy sygnał oznaczający «nakarm mnie!».
Aby sprawdzić, czy to zjawisko jest rozpowszechnione, badacze podsłuchiwali inny gatunek
australijskiego ptaka śpiewającego – chwostkę czerwonogrzbietą. Najpierw zebrali nagrania
dźwięków z 67 gniazd z czterech obszarów położonych w Queensland, z okresu od inkubacji do
wychowu młodych. Następnie zidentyfikowali dźwięki związane z prośbą o pokarm, analizu-
jąc kolejność i liczbę sygnałów dźwiękowych. Wykorzystując analizę komputerową, porównali
dźwięki wydawane przez samice i pisklęta. Okazało się, że pisklęta chwostek czerwonogrzbietych
wydawały dźwięki podobne do tych wyśpiewywanych przez ich matki”.

https://www.swiatnauki.pl/8,1611.html (dostęp: 17.06.2019)

Zadanie 1.1. (0–2)

Określ, czy badania na chwostce czerwonogrzbietej były prowadzone metodą obserwacji czy
doświadczenia. Uzasadnij swoją odpowiedź, odwołując się do przebiegu tych badań.

Zadanie 1.2. (0–2)
Wybierz spośród podanych propozycji dwa prawidłowo sformułowane problemy badawcze
i dwie prawidłowo sformułowane hipotezy. Wpisz odpowiednie numery w wyznaczonych
miejscach.
1. Czy pisklęta chwostek czerwonogrzbietych są zdolne do nauki śpiewu na etapie rozwoju
embrionalnego?
2. Badania nad uczeniem się śpiewu na etapie rozwoju embrionalnego chwostek czerwonogrzbie-
tych.
3. Śpiew samic chwostek czerwonogrzbietych podczas wysiadywania jaj nie ma wpływu na
zachowanie piskląt po wykluciu się z jaj.
4. Pisklęta chwostek czerwonogrzbietych wydają dźwięki podobne do tych, jakie ich matki
wyśpiewywały podczas wysiadywania jaj.
5. Wpływ śpiewu samic chwostek czerwonogrzbietych podczas wysiadywania jaj na pisklęce
dźwięki związane z prośbą o pokarm.
Prawidłowo sformułowane problemy badawcze:

Prawidłowo sformułowane hipotezy:

9